نکات مهم درباره آزمون استخدامی آموزش و پرورش
در این روزها، بسیاری از فارغ التحصیلان در رشته‌های مختلف به دنبال اطلاعات درباره فرصت‌های استخدام در حوزه آموزش و پرورش هستند. دلیل این علاقه، وجود شرایط متفاوت کاری برای فرهنگیان و معلمان است. آنها برخلاف کارمندان، ساعات کار کمتری دارند، تابستان تعطیل بوده و از مزایای بازنشستگی نیز بهره‌مند می‌شوند. با توجه به این موارد، بسیاری از افراد تمایل دارند در حوزه آموزش و پرورش استخدام شوند و در آزمون‌های سالانه این سازمان شرکت کنند. اما برای این منظور، شرایطی وجود دارد که در دفترچه ثبت نام اعلام می‌شوند و در صورت عدم داشتن حداقل یکی از این شروط، فرد قادر به ثبت نام در آزمون استخدامی این سازمان نخواهد بود. در این مقاله با برخی شرایط عجیب استخدام آموزش و پرورش ، شرایط امور اداری استخدام و معادلات افزایش حقوق آشنا می‌شوید.
شرایط عجیب استخدام آموزش و پرورش
شرط عجیبی که در استخدام آموزش و پرورش وجود دارد، استفاده از روش دو مدرکی و استخدام استعدادهای درخشان در مقطع کارشناسی ارشد است. به این معنی که برای استخدام به عنوان معلم، فرد باید همزمان دو مدرک تحصیلی داشته و همچنین دارای توانایی‌های استعدادی برجسته‌ای در مقطع کارشناسی ارشد باشد. این شرط استخدامی به نوعی نیاز به دو بعد تحصیلی و استعدادی را برای ورود به حرفه معلمی می‌طلبد که ممکن است در برخی موارد به عنوان یک شرط عجیب تلقی شود.
شرط استخدام آموزش و پرورش به شیوه دو مدرکی و استخدام استعدادهای درخشان در مقطع کارشناسی ارشد در آموزش و پرورش یک شرط استخدامی نسبتاً نادر و عجیب است. این شرط به معنای این است که برای ورود به حرفه معلمی، فرد باید دو مدرک تحصیلی را همزمان داشته باشد. همچنین، علاوه بر داشتن دو مدرک تحصیلی، فرد باید توانایی‌های استعدادی برجسته‌ای در مقطع کارشناسی ارشد نیز داشته باشد.
این شرط در واقع می‌خواهد تضمین کند که فردی که به عنوان معلم استخدام می‌شود، علاوه بر داشتن مدرک تحصیلی، توانایی‌ها و استعدادهای لازم برای تدریس و عملکرد بهتر در محیط آموزشی را نیز دارد. این شرط استخدام آموزش و پرورش ممکن است به منظور جلوگیری از استخدام افرادی که فقط به داشتن مدرک تحصیلی توجه می‌کنند و توانایی‌های استعدادی لازم را ندارند، تعیین شده باشد.
استفاده از این شرط استخدامی عجیب با هدف جذب افراد برجسته‌تر به دانشگاه فرهنگیان به اجرا گذاشته شده است. تأکید بر داشتن دو مدرک تحصیلی و استعدادهای درخشان در مقطع کارشناسی ارشد، ممکن است تضمین کننده حضور افراد با توانایی‌ها و استعدادهای برجسته در حرفه معلمی باشد. این افراد با عبور از دانشگاه اصلی و گذراندن دروس تخصصی، صلاحیت عمومی خود را ثابت کرده و با انتقال به دانشگاه فرهنگیان، دروس تخصصی حرفه معلمی را به تدریس می‌پردازند.
البته این اقدام عجیب برای دانشگاه فرهنگیان مزایایی نیز دارد. زیرا افرادی که قادر به عبور از این شرایط هستند، به عنوان دانشجویان معلمان وارد دانشگاه می‌شوند. این افراد طی دو سال اول در دانشگاه اصلی تحصیل می‌کنند و تنها دروس تخصصی را می‌گذرانند. در این دوره، صلاحیت عمومی آنها بررسی شده و در صورت تایید، آنها به دانشگاه فرهنگیان منتقل می‌شوند تا در دو سال آخر برنامه تحصیلی خود را ادامه داده و دروس تخصصی حرفه معلمی را بگذرانند.
این روند باعث می‌شود که فقط افرادی که توانایی و استعداد لازم را در تدریس داشته و همچنین تمایل به تحصیل و پیشرفت در حرفه معلمی دارند، به دانشگاه فرهنگیان وارد شوند. این امر می‌تواند تأثیر مثبتی بر کیفیت استخدام آموزش و پرورش داشته باشد و به جذب افراد با استعداد و توانمند در این حوزه کمک کند.
شرایط عمومی ثبت نام آموزش و پرورش
شرایط امور اداری و عمومی استخدام آموزش و پرورش شامل موارد زیر است؛
– متقاضیان باید تابعیت ایرانی داشته باشند؛
– افراد نباید هیچ گونه سوء سابقه‌ای داشته باشند؛
– داوطلبان باید از سلامت جسمی و روانی برخوردار باشند؛
– افراد باید حداقل مدرک فوق دیپلم را داشته باشند؛
– متقاضیان نباید به هیچ یک از مواد مخدر اعتیاد داشته باشند؛
– متقاضیان مدرک لیسانس، باید حداکثر 36 سال سن داشته باشند؛
– داوطلبان با مدرک دکتری، حتما باید کمتر از 45 سال داشته باشند؛
– افراد می بایست معتقد به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باشند؛
– داشتن 40 سال تمام برای داوطلبان دارای مدرک فوق لیسانس امری الزامی است؛
– داشتن کارت پایان خدمت و یا کارت معافیت از خدمت برای داوطلبان آقا الزامی است؛
– داشتن حداکثر 30 سال برای داوطلبان دارای مدرک فوق دیپلم (کاردانی) ضروری است؛
– متقاضیان استخدام آموزش و پرورش نباید دارای هیچ‌گونه ممنوعیت استخدام در دستگاه‌های دولتی باشند؛
– داوطلبان باید معتقد به دین مبین اسلام یا یکي از ادیان شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باشند.
شرط بومی بودن داوطلبان
بومی‌بودن یکی از شرایط استخدام آموزش و پرورش است. برای شناخته شدن به عنوان بومی یک شهر یا استان، شما باید یکی از شرایط زیر را داشته باشید؛
1. سپری کردن سه سال آخر تحصیل دبیرستان در یک شهر- شما باید سه سال آخر تحصیل دبیرستان خود را در یک شهر خاص بگذرانید تا بومی آن شهر شناخته شوید؛
2. محل تولد یا محل سکونت همسر- اگر شما یا همسرتان در یک شهرستان به دنیا آمده یا در آنجا سکونت داشته‌اید، به عنوان بومی آن منطقه محسوب می‌شوید؛
3. خدمت یا بازنشستگی والدین- اگر پدر، مادر یا همسر شما به عنوان کارمند رسمی دولت در یک شهر خاص خدمت کرده یا در آنجا دوره بازنشستگی را سپری کرده‌اند، به عنوان بومی همان منطقه شمرده می‌شوید؛
4. زندگی مداوم در یک شهرستان- شما باید در طول مقاطع تحصیلی دبستان، راهنمایی، دبیرستان یا دانشگاه به‌طور متوالی یا متناوب به مدت چهار سال در یک شهرستان خاص زندگی کرده باشید تا بومی آن منطقه شناخته شوید؛
5. سابقه پرداخت بیمه- برای استخدام آموزش و پرورش شما و همچنین پدر، مادر یا همسر شما باید حداقل چهار سال سابقه پرداخت بیمه در یک شهر را داشته باشید.
در صورتی که شما هر یک از این شرایط را داشته باشید، به عنوان بومی همان منطقه شناخته می‌شوید و می‌توانید در آزمون استخدام آموزش و پرورش شرکت کنید. لازم به ذکر است که شرایط بومی‌بودن در آزمون‌های استخدامی ممکن است در طول زمان تغییر کنند. بنابراین بهتر است همیشه از آخرین قوانین و مقررات مربوطه آگاهی داشته باشید.
مصاحبه استخدامی آموزش و پرورش
مصاحبه استخدام آموزش و پرورش یک مرحله مهم در فرایند استخدام است که برای ارزیابی داوطلبان پذیرفته شده در آزمون کتبی اجرا می‌شود. در این مصاحبه، نه تنها مهارت‌های تخصصی و فنی رشته مورد نظر سنجیده می‌شود؛ بلکه اطلاعات شخصی، تخصصی، مذهبی و عقیدتی نیز از داوطلبان پرسیده می‌شود. در نهایت، فقط افرادی که بهترین و مناسب‌ترین پاسخ‌ها را ارائه می‌دهند، در این مرحله پذیرفته می‌شوند.
مصاحبه استخدامی معمولاً به صورت آزمون شفاهی اجرا شده و زمان دقیق جلسه مصاحبه به داوطلبان اعلام می‌شود. در این جلسه، اعضای هیئت مصاحبه، ممکن است به صورت گروهی یا تک به تک، سوالات متنوعی را از داوطلبان بپرسند و پاسخ‌های آنها را مورد ارزیابی قرار دهند.
هدف از مصاحبه استخدام آموزش و پرورش ارزیابی عمق دانش و تخصص فنی داوطلبان، بررسی توانایی‌های ارتباطی و تدریس، ارزیابی شخصیت و خصوصیات فردی و همچنین ارزیابی تطابق فردی با نیازها و فلسفه آموزشی سازمان آموزش و پرورش است. فرآیند مصاحبه به شکل زیر است؛
سنجش سلامت افراد
طی کردن امور اداری سنجش سلامت افراد پیش از ورود به مصاحبه استخدام آموزش و پرورش ، یک مرحله مهم است که اطمینان حاصل می‌کند که داوطلبان برای شرکت در جلسه مصاحبه حداقل نیازهای سلامتی را داراست. در این بخش، برخی از موارد سلامتی که ممکن است بررسی شوند شامل موارد زیر است؛
1. بینایی- بررسی نقاط قوت بینایی داوطلبان، میزان دید در دور و نزدیک و میزان استفاده از عینک یا لنزهای مشخص کننده؛
2. شنوایی- بررسی قوت شنوایی داوطلبان و اطمینان از قدرت شنوایی صحیح برای ارتباط و تدریس؛
3. عدم لکنت- بررسی عدم وجود مشکلات لکنت در صحبت کردن و ارتباط با دیگران؛
4. قد و وزن- اندازه‌گیری قد و وزن داوطلبان به منظور اطمینان از سلامت جسمانی و توانایی انجام وظایف فیزیکی؛
5. عدم وجود نقص عضو- بررسی عدم وجود نقص عضو یا مشکلات جسمانی قابل توجه که ممکن است تأثیری بر قابلیت تدریس داشته باشد؛
6. سلامت روان- با استفاده از سوالات روان‌شناختی، بررسی سلامت روان داوطلبان در همان محل مصاحبه انجام می‌شود. این بررسی به منظور اطمینان از توانایی داوطلبان در مقابله با فشارهای روانی مرتبط با تدریس و همچنین تطابق فردی با محیط کار است.
در صورتی که داوطلب در این بخش از امور اداری سنجش سلامت نیازمندی‌های لازم را برآورده کرده و تاییدهای مورد نیاز را دریافت کند، به مرحله بعدی آزمون استخدام آموزش و پرورش ، یعنی جلسه مصاحبه می‌رود.
عقیدتی و عمومی
در بخش سوالات عقیدتی و عمومی، اطلاعات شخصی و کامل فرد داوطلب جمع‌آوری شده و میزان آشنایی او با فضای مجازی و ابزارهای الکترونیکی نیز سنجیده می‌شود. سپس سوالاتی در زمینه‌های زیر مطرح می‌شود؛
1. عقیدتی- سوالاتی درباره اعتقادات و باورهای دینی و مذهبی فرد مطرح می‌شود؛ به عنوان مثال، درخصوص اعتقاد به خداوند، اعتقادات درباره امامت و پیامبران، وجود عالم برزخ و مسئله قیامت؛
2. سیاسی- سوالات مربوط به آگاهی فرد از مسائل سیاسی کشور و جهان، احزاب، سیاست‌مداران و موضوعات مرتبط با سیاست مانند در خصوص سیستم سیاسی کشور، روند انتخابات، وضعیت منطقه‌ای و جهانی و نقش کشور در روابط بین‌الملل؛
3. تاریخی و احکام- سوالات درباره آگاهی فرد از تاریخ اسلام و مسلمانان، مسائل مرتبط با تاریخ ایران و جهان اسلام و همچنین آگاهی از احکام دینی؛
4. مسائل روز سیاست کشور- سوالات درباره موضوعات و اتفاقات روز سیاست کشور، اقتصاد، تحولات اجتماعی و مسائل مربوط به خارج از کشور مطرح می‌شود؛
5. قرآن و علوم دینی- سوالات درباره آشنایی فرد با مفاهیم قرآنی، تفسیر قرآن، علوم دینی و مباحث مرتبط با قرآن مطرح می‌شود؛
در این بخش، اهمیتی به داشتن دانش و آگاهی عمومی و دینی در مورد فرد اهمیت داده شده و سوالات مرتبط با موضوعات مذکور از وی پرسیده می‌شود.
سوالات تخصصی
در بخش از مراحل استخدام آموزش و پرورش سوالات تخصصی، دو بخش سوالات تخصصی رشته داوطلبان و سوالات تخصصی در رابطه با شیوه‌های آموزش و تربیت مطرح می‌شود. این سوالات به منظور بررسی دانش و تخصص فرد در حوزه تخصصی خود و همچنین نحوه آموزش و تدریس او طراحی شده‌اند. ممکن است در این بخش از داوطلبان خواسته شود که بخشی از یک موضوع پایه را برای حضار تدریس کنند، تا علاوه بر ارزیابی میزان اطلاعات و تخصص داوطلب، نحوه آموزش و تدریس و همچنین مدیریت جلسه را نیز بررسی کنند.
بخش سوالات تخصصی شامل سوالاتی است که در رابطه با موضوعات تخصصی و عمومی رشته تحصیلی داوطلبان مطرح می‌شود. این سوالات بر اساس محتوای درسی و عمومی رشته مورد نظر، نظریه‌ها، کاربردها و روش‌های اجرایی مربوط به رشته تحصیلی هستند.
بخش سوالات تخصصی در رابطه با شیوه‌های آموزش و تربیت به منظور بررسی نحوه آموزش و تدریس افراد و همچنین مدیریت جلسه مصاحبه طراحی شده است. در این بخش از مراحل استخدام آموزش و پرورش ، از داوطلبان ممکن است خواسته شود یک موضوع پایه را تدریس کنند و نحوه ارائه مطلب، استفاده از روش‌های تدریس مختلف، تعامل با دانشجویان و مدیریت جو حاضر را نشان دهند.
هدف از این بخش سوالات، ارزیابی عمق دانش تخصصی و تجربه تدریس و مدیریت افراد است که قصد شرکت در جلسه مصاحبه را دارند.
افزایش حقوق معلمان
افزایش سهم منابع مالی آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور به ۱۴ درصد و افزایش حقوق معلمان به ۱۵ میلیون تومان، اقداماتی هستند که بهبود شرایط مالی معلمان را هدف دارند. این افزایش سهم منابع مالی آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور نشان می‌دهد که دولت به اهمیت آموزش و پرورش و دستمزد معلمان توجه دارد و تلاش می‌کند تا بخشی از منابع خود را به بهبود شرایط معلمان اختصاص دهد.
این افزایش حقوق می‌تواند تاثیر مهمی در بهبود شرایط مالی معلمان داشته باشد و این امکان را فراهم کند تا معلمان زندگی بهتری داشته باشند و نیازهای اساسی خود را برآورده کنند.
با این حال، باید توجه داشت که شرایط مالی معلمان همچنان نیاز به بهبود دارد و علاوه بر افزایش حقوق ، نیاز به سایر اقداماتی مانند بهبود شرایط کاری و ارتقای وضعیت اجتماعی معلمان نیز وجود دارد. اهمیت آموزش و پرورش و نقش معلمان در جامعه، تلاش بیشتر برای بهبود شرایط آنها را الزامی می‌سازد.
جمع بندی
آزمون استخدامی آموزش و پرورش یک فرایند مهم برای جذب نیروهای شاغل در این سازمان است. برای شرکت در آزمون، ابتدا باید شرایط استخدام آموزش و پرورش و مفاد امور اداری و قوانین افزایش حقوق آن را بررسی کرده و اگر تمامی شرایط لازم را دارا باشید، می‌توانید ثبت نام کنید. پس از پذیرفته شدن در آزمون، باید به مرحله مصاحبه شفاهی بروید. در این مصاحبه، نیاز است نمره‌های لازم را در دوره مهارت‌آموزی کسب کنید. با پایان دوره مهارت‌آموزی و کسب نتایج لازم در آزمون جامع انتهای دوره، به عنوان یکی از معلمان این سازمان فعالیت خواهید کرد.
